نامهای تغییرناپذیر یک شورا از سرکار خانم آرزو شهبازی در روزنامهی جامعهی فردا
نظر به اهمیت و ضرورت بهرهگیری مطلوب از دیدگاههای س��ازنده و کارشناسانه جنابعالی در برگزاری مطلوب نمایشگاه تهران... با توجه به تعهد، تجربه و سوابق فرهنگی و جایگاه مدیریتی جنابعالی... با توجه به سوابق و تجارب ارزشمند جنابعالی بنا به پیشنهاد معاون امور فرهنگی... اینها جمالتی مشابه در احکام آدمهایی ثابت است؛ احکام چندساله اخیر وزیر فرهنگ و ارش��اد و اس�لامی برای انتصاب اعضای ش��ورای سیاس��تگذاری نمایش��گاه بینالمللی کتاب تهران. اعضای ثابتی که بهندرت تغییر میکنند و برخیشان دیگر به عضو ثابت این شورا بدل شدهاند. اعضای شورای سیاستگذاری سیویکمین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران چند روز پیش معرفی شدند و در میان آنها نام سیدمحمد بهشتی، علیاکبر اشعری، محمود آموزگار، مهدی فیروزان، فریدون عموزادهخلیلی، رضا امیرخانی، محمد حمزهزاده، مهدی اسماعیلیراد، همایون امیرزاده، محمد س��لگی، امیرمسعود ش��هرامنیا، علیاصغر س��یدآبادی و مرتضی کاظم دیده میشد. اگر از حضور ثابت برخی در این شورا عبور کنیم، پرسش این است که چرا طی چندسال اخیر تنها با نام یک نویسنده در این فهرست روبهرو بودهایم؟ رضا امیرخانی اگرچه در این سالها انتقادهای تند و تیزی به سازوکار نمایشگاه کتاب داشته اس��ت و در موارد دیگری نیز همواره سعی داش��ته که خودش را از زیر سایه نویسنده دولتی بودن کنار بکشد، اما در این سالها به عضو ثابت رویدادهای فرهنگی دولتی تبدیل شده است. به نظر میرس��د وزارت فرهنگ و ارش��اد اس�لامی در این انتخاب، به نوعی از نبود یک تش��کل یا صنف فراگیر برای نویسندگان بزرگسال به نفع نویسنده مورد عالقه خود بهره میبرد. فریدون عموزادهخلیلی به گفته مسئوالن ارشاد از سوی انجمن نویسندگان کودک و نوجوان معرفی میشود، اما تنها انجمن قانونی نویسندگان بزرگسال انجمن قلم ایران اس��ت که احتماال باید همینکه وزارت ارشاد آن را بهعنوان انجمنی فراگیر به رسمیت نمیشناسد و نویسندهای را به نمایندگی آن انجمن به عضویت این شورا درنمیآورد، کالهمان را به هوا بیندازیم. اما مسئله اینجاست که غیاب نهادی چون انجمن صنفی داستاننویسان، ماجرای انتخاب نویس��نده عضو این ش��ورا را به یک انتخاب شخصی تقلیل میدهد؛ رضا امیرخانی، پیشنهاد معاون فرهنگی ارشاد است که به تأیید وزیر رسیده است. از امیرخانی درباره حضور چندسالهاش در این ش��ورا سؤال میکنم و اینکه چرا از نویسندگان دیگری جز او برای این شورا دعوت نمیکنند. میگوید درباره سازوکار انتخاب پاسخگو نیس��ت، اما این نکته را اضافه میکند که در میان نویس��ندگان شاید بیشترین تعداد مقاالت را درباره صنعت نشر داشته باشد و این به سابقه 15 ساله او در این صنعت برمیگردد. میگوید خودش از مخالفان برخی سازوکارهای اجرایی نمایشگاه است، اما نتوانسته است به وزیر نه بگوید، چون سیدعباس صالحی آدمی بسیاری اخالقی است. امیرخانی اما این را هم اضافه میکند که نماینده کسی نیست و تنها بهعنوان نویسنده در آنجا حضور دارد. اما اگر او را تنها یک مدعو بدانیم که بهقول خودش به رسم ادب و احترام این مسئولیت را پذیرفته، آیا هرگز نام نویسندگان دیگری نیز در این دعوتنامهها مطرح بوده است؟ حسین سناپور میگوید هیچوقت با او برای حضور در این شورا تماس نگرفتهاند و از دوستانی که با آنها در تماس و رفتوآمد است نیز چنین چیزی نشنیده است یا اینکه ممکن است او بیخبر باشد. نویسنده رمان »دود« میگوید: »فقط یکی،دوبار اسم آقای امیرخانی را در خبرهایی که درباره شورای سیاستگذاری میخواندم، دیدهام. واقعیت این است که خیلی هم برایم عجیب نبود، برای همین هیچوقت نس��بت به آن کنجکاو نشدم و مشکلی هم با آن نداشتم.« برخی مسئوالن ارشاد میگویند اگر هم از نویسندگان مستقلی چون سناپور برای حضور دراین ش��ورا دعوت به عمل بیاید، آنها نخواهند پذیرفت. از سناپور میپرس��م اگر از او دعوت میکردند، میپذیرفت؟ میگوید: »چون تا به حال شرایطش پیش نیامده هیچ وقت به آن فکر نکردهام، بنابراین نمیدانم چه جوابی میدادم، ش��اید نمیپذیرفتم و شاید هم قبول میکردم.« اما او به نکته مهمی اشاره میکند. اینکه دهها و صدها نویسنده دیگر هم هستند که حتی اگر ده نفر از آنها این عضویت را نپذیرند، میشود از نویسندگان بسیار دیگری دعوت کرد. بههرحال اعضای ش��ورای سیاس��تگذاری س��یویکمین نمایشگاه بینالملل��ی کتاب معرفی ش��دهاند و میتوان امیدوار بود که س��وابق اجرایی بسیاریش��ان به برپایی نمایشگاه موفقتری بینجامد. برخی اعضای شورا میگویند حضور رضا امیرخانی در این سالها برای شورا بسیار مفید بوده است. بهنظر میرسد نویسندگان دیگر نیز جز پیشبرد درست کارها به سمت یک نمایشگاه پرشکوه، انتظار و ادعای دیگری ندارند، فقط ای کاش وزیر و معاون فرهنگ��یاش تا راهاندازی انجمن صنفی برای نویسندگان، در انتخابهای شخصیشان نامهای دیگری را نیز بنگجانند و نویسندگان دیگری را نیز ببینند.
در همين رابطه :
ماخذ: روزنامهی جامعهی فردا